⬛️‍ بارها مراجعين از تجربياتى صحبت ميكنند كه براى آنها دردناك بوده و وقتى احساسات آنها را بيشتر بررسى ميكنيم، سخن از "حس بى ارزشى"است كه در برخى از روابط تجربه مى كنند. حسى كه بدنبال 'ناديده گرفته شدن'، 'مسخره شدن'، 'قضاوت شدن' يا 'پس زده شدن' تجربه مى شود. صرف نظر از وجه مهم ماجرا كه چه سازوكارى در ناخودآگاه خود فرد، تغذيه كننده اين حس بى ارزش بودن است؛ بخش ديگر ماجرا افرادى هستند كه در قسمت عمده روابط خود و يا در روابط نزديك خود، 'احساس بى اعتبار كردن' و 'بى ارزش بودن' را در اطرافيان ايجاد مى كنند. 

➖اين افراد ممكن است در تاريخچه خود نيازهاى احساسى پاسخ داده نشده را در مراحل ابتدايى زندگى خود تجربه كرده باشند. بچه اى كه دائم مورد  انتقاد و سرزنش قرار مى گيرد و مدام بى ارزش شدن را تجربه ميكند، بتدريج نسبت به درست و غلط گيج شده و اعتمادش را نسبت به احساسات خودش از دست مى دهد و در دراز مدت رشد احساسى فرد دچار مخاطره مى شود.

⬛️"چيزى نشده كه ميگى حالت بَدِه. اين همه آدم تو دنيا هزار تا مشكل بدتر از تو دارن." اينكه به فرد بگوييم نبايد آنچه از درون احساس مى كند را احساس كند، به نوعى 'بى ارزش كردن' و 'انكار' اوست و مانند اين است كه به آب بگوييم نبايد خيس باشد و به چمن بگوييم نبايد سبز باشد!

'اعتبار بخشيدن به احساسات افراد، اصل اى مهم در برقرارى ارتباط مؤثر و كمك در تغيير رفتار مى باشد.

 

دکتر مهدی قاسمی

روانپزشک و رواندرمانگر

مواد مخدر

🔶 لاله (اسم مستعار است )كه معتقد بود پدر و مادر حال و روزش را درك نمی‌كنند، به توصیه‌ی دوستانش، در پانزده‌‌سالگی شروع به استفاده از قرص‌های آرام‌بخش كرده بود. هنگامی‌كه بالأخره راز او فاش شد، پدر، فریاد‌زنان به او می‌گفت به‌زودی كارش به خیابان‌ها و مواد مخدر خواهد كشید. او یكی از پدران متعصب و سنتی بود كه همیشه او را بابت همه‌چیز مقصر می‌دانست و هرگز به ذهنش نمی‌رسید شاید اشتباه از خود او بوده است. اما مادر، درست نقطه مقابل او و از جمله مادرانی بود كه آشغال‌ها را زیر فرش پنهان می‌كنند! او نیز از بچگی لاله، خطا‌ها را نادیده گرفته بود و همیشه سعی در حفظ تصویر ظاهریِ خانواده خوشبخت داشت. لاله احساس می‌كرد می‌خواهد بمیرد و راحت شود. مادرش شخصیت ضعیفی داشت و همه‌ی عمر از روبه‌رو شدن با حقیقت اجتناب كرده بود و پدرش كه می‌توانست الگوی بهتری باشد، چراكه دست‌كم از حقیقت نمی‌ترسید و با فریاد عقایدش را بر زبان می‌آورد، چنان رفتار خشن و توهین‌آمیزی داشت كه دخترش حتا در رؤیاهایش نمی‌توانست با او احساس صمیمیت كند.

🔶 پس از چند جلسه مشاوره، پدر و مادر لاله هر‌یك به‌تنهایی و به‌عنوان یك زوج رفتار بهتری در پیش گرفتند. پدر كمی از شدت قوانینی كه وضع كرده بود‌ كاست، ولی لاله هم‌چنان می‌بایست به بعضی از آن‌ها عمل می‌كرد. او هم‌چنین، ساعتی از روز را برای گذراندن با دخترش اختصاص داد و یاد گرفت با جملات آرام و صمیمانه عشق و حمایت خود را به لاله ثابت كند. رابطه‌ی لاله و پدرش طی مدتی كوتاه‌ تغییر كرد. مادر لاله با تمرین، بیان كردن احساساتش را فرا گرفت و با ابراز عقایدش به لاله نشان داد مسائل و مشكلات او برایشاهمیت دارند.

در زندگی هر نوجوانی، چه پسر و چه دختر، ممكن است برخورد با مواد آرام‌بخش، مخدر، نیروزا یا صرفاً سیگار رخ دهد و به‌عنوان پدر و مادر، شاید نتوانید از این برخورد جلوگیری كنید اما كار مثبتی كه می‌توانید انجام دهید، راهنمایی درست و نشان دادن الگو‌های رفتاری مناسب، از هنگام تولد فرزندان‌تان است. پیغامی كه باید دختر یا پسرتان از شما به ذهن بسپارند این است:
🔶 «ما كنارت ایستاده‌ایم و هرگز دست از عشق‌ ورزیدن و حمایت از تو بر نخواهیم داشت، حتا اگر خطایی ازتو سر بزند.»

دکتر مهدی قاسمی

روانپزشک و رواندرمانگر

آیا فرزند شما مواد مصرف می کند؟

اگر متوجه شویم که نوجوان‌مان مواد مخدر مصرف می‌‌کند، چه باید بکنیم؟

دلم می‌‌خواست بگویم: «وحشت نکنید!»، اما می‌‌دانم در این مواقع، ترس و  وحشت شما واکنشی‌ قابل درک، اما بی‌‌فایده است. ما نباید فکر کنیم که دنیا به آخر رسیده و نوجوان‌مان امروز حشیش می‌‌کشد، پس فردا کوکایین، ... و در نهایت هرویین. از سوی‌ دیگر، نباید خود را به حماقت بزنیم که اتفاق مهمی‌ نیفتاده است.
پدری‌ می‌‌گفت:
«وقتی‌ فرزندتان معتاد می‌‌شود، احساس درماندگی‌ و ناامیدی‌‌تان غیرقابل وصف است. در این شرایط احساس می‌‌کنید شکست خورده‌اید و کنترل‌تان را از دست می‌‌دهید. این‌ها واکنش‌هایی‌ طبیعی‌ و قابل درک هستند و در این وضعیت، نخستین و سخت‌ترین پیشنهاد این است که خود را نبازیم. شاید فقط خود را مقصر تمام این اتفاقات بدانیم، اما ممکن است ما بهترین والدین دنیا باشیم و باز هم نوجوان‌مان معتاد شود. برای‌ آن‌که به بهترین شکل از فرزندمان حمایت کنیم، باید ابتدا خودمان را کنترل کنیم. متأسفانه بسیاری‌ از والدین به نوجوان معتادشان می‌‌گویند:
«از خانه‌ی‌ من برو بیرون و هرگز برنگرد!» در حالی‌ که واقعا نمی‌‌خواهند فرزندشان را از خانه بیرون بیندازند.»
اگر او هنوز تحت تأثیر استعمال #مواد-مخدر است، سعی‌ نکنید با او حرف بزنید. ممکن است در پایان گفت‌وگو میزان مصرفش بالاتر برود.
وقتی‌ فرصت کافی‌ برای‌ گفت‌وگو دارید یا تنها با فرزندتان در اتومبیل نشسته‌اید و جایی‌ می‌‌روید، فرصت مناسبی‌ برای‌ طرح این موضوع است. به فرزندتان بگویید چیزی‌ که در خانه پیدا کرده‌اید، یا تغییرات رفتاری‌ اخیر او سبب نگرانی‌‌تان شده است. به او بگویید:
«مدتی‌ است که رفتارت طبیعی‌ به‌نظر نمی‌‌رسد. حالت خوب است؟»

به او فرصت پاسخ‌گویی‌ بدهید. شاید متوجه شوید که او دوست ندارد در این مورد حرف بزند یا دارد دروغ می‌‌گوید. اما نگذارید او عصبانی‌ شود.
در مورد او قضاوت نکنید یا با گفتن: «فکر نمی‌‌کنی‌ رفتارت خیلی‌ احمقانه است؟» تحقیرش نکنید. هدف از این گفت‌وگو این نیست که او را  سرزنش یا تنبیه کنید، بلکه شما می‌‌خواهید بدانید واقعا چه اتفاقی‌ در زندگی‌ نوجوان‌تان افتاده است و در صورت لزوم، به او کمک کنید تا اوضاع فعلی‌ را تغییر دهید. مهم است او بداند که نگرانی‌ اصلی‌ شما، سلامت و امنیت اوست و برای‌‌تان مهم نیست که همسایه‌ها و اقوام چه فکر می‌‌کنند.

بعضی‌ از ما والدین، به حمایت دیگران نیاز داریم تا در این شرایط کمک‌مان کنند. اگر فرزندتان به مواد مخدر معتاد شده است، مراجعه به مشاوری‌ خبره و متخصص، نه تنها به او کمک می‌‌کند تا با این مشکل کنار بیاید، بلکه آینده‌ی‌ روشنی‌ را در ذهن او و شما مجسم خواهد کرد.

و سرانجام، بدانید که حتی‌ اگر مقداری‌ حشیش در اتاق فرزند نوجوان‌تان پیدا کردید، گرچه نگران خواهید شد، اما مفهومش این نیست که او معتاد شده یا لزوما معتاد خواهد شد. برای‌ بسیاری‌ از نوجوانان، این تجربیات ــ گرچه خطرناک هستند ــ یک آزمون به حساب می‌‌آیند، نه انتخاب روش زندگی‌. در پایان نیز این نکته‌ی‌ مهم را به خاطر داشته باشید:
🔸گاهی‌ باید فرزندتان را بیش‌تر دوست داشته باشید، به‌خصوص وقتی‌ شایستگی‌ کمتری‌ برای‌ عشق شما دارد.

د‍کتر مهدی قاسمی

روانپزشک و رواندرمانگر

احساس_نیاز

1⃣ بسیاری از ما دشواری زیادی را برای تحمل نیازمندی خود تجربه می کنیم. [اگر کسی نتواند نیاز به دیگری را تحمل کند، چطور ممکن است داشتن رابطه را تحمل کند؟]
نیاز به دیگران به طور معمول به خودی خود مسئله نیست. همه ی روابط پخته و عاشقانه متضمن احساس نیازمندی است. مشکلات زمانی سر بر می آورند که افراد نتوانند آسیب پذیری و شدت هیجانات درگیر را تاب بیاورند.

2⃣ از نظر رشدی شاید بتوان گفت که کودک ممکن است برای برآورده نشدن نیازهایش و نیز برای به دست آوردن رضایت خویش به جای خوار شمردن مراقب (کسی که کودک بقای خود را به او وابسته است) نیاز خود را خوار یا انکار می کند.

3⃣ آگاهی از اینکه ما در زندگی نیازمند و دلبسته دیگری هستیم ممکن است دشوار و اضطراب_آور باشد. امابه خاطر داشته باشید [عمق نیازمندی یک شخص در روابط نشانگر ظرفیت او برای تجربه احساسات دلسوزانه/عشق ورزانه است. همچنین حمله به نیازمندی یا اجتناب از آن می تواند حمله یا اجتناب از داشتن ظرفیت برای عشق ورزی تلقی شود.]

4⃣ احساس نیازمندی و آسیب پذیری دو روی یک سکه هستد وتوامان وجود دارند، برای ایجاد روابط سالم و ارضا کننده باید این دو را به شکل بهتری تحمل و قبول کنیم.